PSO - Trong ngày học thứ 4 của Khóa Bồi dưỡng Luật 2025 do Phân ban Ni giới Trung ương tổ chức, Đại đức Thích Nguyên Hưng – Giáo thọ Luật viện Huệ Nghiêm (TP. Hồ Chí Minh) đã quang lâm chùa Quang Minh (p. Bình Phước) để truyền trao đến chư Ni học viên kiến thức và kỹ năng “Thực hành các pháp Yết-ma” trong đời sống tu học.
Bằng phương pháp giảng giải chi tiết kết hợp hướng dẫn ứng dụng thực tế, Đại đức giúp đại chúng hiểu rõ ý nghĩa, mục đích cũng như trình tự tiến hành các pháp Yết-ma trong sinh hoạt Tăng đoàn.
Trong giới luật Bắc truyền (theo Luật Tứ Phần và Luật Căn Bản Nhất Thiết Hữu Bộ), Yết-ma thường có ba loại chính:
Đối thú Yết-ma: trực tiếp đối diện, tụng tác pháp trước đại chúng, như Yết-ma sám hối, Yết-ma bố-tát…
Tăng pháp Yết-ma: nghi thức quyết định chung của Tăng đoàn, chỉ thành tựu khi đủ số lượng và đúng trình tự luật định, như Yết-ma xử trị, Yết-ma tẩn xuất…
Bạch tứ Yết-ma: còn gọi “Yết-ma bạch tứ”, phổ biến trong giới đàn, phải “bạch” trước và đọc công thức 3–4 lần để hợp pháp, như Yết-ma truyền giới, Yết-ma kiết hạ an cư…
Nội dung bài học xoay quanh ba chủ đề trọng tâm: Bố-tát Thuyết giới, An cư và Cương giới – đây là những pháp Tăng sự thông dụng, gắn liền với sinh hoạt của Tăng đoàn, giúp học viên nắm vững giáo nghĩa và thực hành chính xác.
Đại đức khơi mở nguồn gốc và ý nghĩa: Bố-tát là ngày trai, ngày phụng sự, vốn bắt nguồn từ ngày Sama của Bà-la-môn giáo. Đức Phật nâng lên thành pháp tu hòa hợp, để chư Tăng cùng tụng nhắc Ba-la-đề-mộc-xoa – vì vậy có tên Bố-tát Thuyết giới.
An cư là thời gian Tăng Ni tập trung tu học ba tháng mùa hạ theo lời Phật dạy, nhằm thanh tịnh thân tâm, giữ giới đúng pháp và tăng trưởng đạo hạnh. Bốn mục tiêu chính:
1. Thanh tịnh thân tâm để hành trì giới luật đúng pháp.
2. Tăng trưởng an vui để phát triển đạo hạnh.
3. Hòa hợp Tăng đoàn để cùng học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm tu tập.
4. Tạo ruộng phước cho Phật tử gieo duyên, góp phần duy trì chánh pháp lâu dài.
Trong phần giảng về Cương giới, Đại đức nhấn mạnh: mỗi loại cương giới giúp xác định rõ phạm vi sinh hoạt, hành trì giới luật và tổ chức Phật sự, bảo đảm thanh tịnh – hợp pháp – hòa hợp, tránh nhầm lẫn và lạm dụng. Cụ thể:
Giới trường: nơi chính thức để Tăng Ni thực hiện Phật sự như Bố-tát, Tự tứ, Yết-ma, truyền giới.
An cư cương giới: khoanh vùng chỗ ở trong mùa an cư để tu học, hạn chế đi lại, giữ thanh tịnh.
Cương giới thuyết giới: khu vực tụng và giảng giới trong ngày Bố-tát hoặc học giới luật.
Cương giới thọ giới (Giới đàn): nơi chính thức truyền giới Sa-di, Tỳ-kheo, Bồ-tát giới, bảo đảm tôn nghiêm và hợp pháp.
Cương giới cư trú: giới hạn khu vực ở của Tăng Ni trong chùa, ra ngoài phải báo cáo để giữ thanh quy.
Đại đức cũng chỉ dẫn tường tận trình tự thực hiện, các nghi thức chung và cách vận dụng trong thực tế để chư Ni thực hành vững vàng hơn.
Nếu Bố-tát Thuyết giới được ví như mạch sống của Tăng-già, thì An cư chính là nhịp thở nuôi dưỡng thân tâm, và Cương giới là khung xương gìn giữ kỷ cương, thanh tịnh, hòa hợp. Nhờ vậy, Tăng đoàn không chỉ duy trì đời sống phạm hạnh mà còn làm ruộng phước cho hàng Phật tử gieo duyên, góp phần hộ trì và lan tỏa chánh pháp lâu dài.
Sau thời giảng, vào 2 tiết cuối của buổi chiều, Đại đức đã dành thờ gian để trả lời các câu hỏi, những vấn đề còn thắc mắc có liên quan tới nội dung học trong ngày của các chư Ni học viên.
Tiếp theo là giờ chia sẻ của Ni trưởng Thích Nữ Tịnh Nghiêm - Phó PBNGTW chia sẻ về “Tầm quan trọng của giáo giới hành nghi”.
Ni trưởng nhấn mạnh đây là “linh hồn” của giới đàn, không chỉ dạy lý thuyết mà còn huấn luyện, hướng dẫn giới tử thực hành từng nghi thức và giới luật, chuẩn bị cả tâm lẫn thân trước khi thọ giới. Giáo giới hành nghi giúp giới tử hộ trì giới pháp, tinh tấn tu tập, thanh tịnh ba nghiệp để sinh định phát tuệ. Ni trưởng cũng nhắc đến trách nhiệm của các vị thầy không chỉ truyền giới mà còn làm gương, dìu dắt giới tử về cả nghi thức lẫn tâm lý, góp phần quan trọng để giới tử đắc giới thể viên mãn.
Yết-ma nghi pháp giữ thanh quy,
An cư tĩnh lặng dưỡng tâm trì.
Giáo giới hành nghi soi đường sáng,
Tịnh giới, định tuệ nở Bồ-đề.
Thực hiện: Huệ An – Trung Thắng